SARS-Cov2 (COVİD-19) , ortalama 5 günlük inkübasyon süresine sahiptir, ancak 2 haftaya kadar uzayabilir.
Enfekte hastalar farklı şekilde gelişim gösterir ve ileri vakalar enfekte olduktan 10 gün sonra ölürler. Çoğu hasta 5 gün kötüleşen öksürük ateş gibi klinik semptomları yaşadıktan sonra tıbbi yardım ister ve hastanede yatış süreleri yaklaşık 3 hafta olup eşlik eden hastalığa göre % 10-15 oranında yoğun bakıma giderler.
Oradaki prognoz da yaş ve Dünya sağlık Örgütü tarafından belirlenen diğer eşlik eden hastalıkları ile de ilişkilidir.
COVİD-19 Salgınından sonra dünyada etkin olabilecek tüm tedaviler araştırılmış olup,
İtalya Ozon Oksijen Derneği (SİOOT) ,İtalyan Sağlık Enstitüsüne (İSS) Ozon tedavinin COVİD’li hastalarda kullanımını önermiştir.
Dünya Ozon Federasyonu WFOTyapılmış çalışmalar ve makakeleler ışığında Portekiz İspanya İtalya ve Çin de COVİD-19 lu hastalara ozon tedavisi uygulanması konusunda bildiri yayınlamış ve çok merkezli bir çalışma başlatmış tedavi protokolünü Türkiyeye de çalışmaya katılım için yollamıştır.(Ek1)
Ancak Türkiyede İtalyan Roma SAPİENZA Üniversitesi örnek etiği olmasına rağmen halen etik kurul raporu alınamadığı için hastalar ve doktorlardan talep gelmesine rağmen COVİD-19 lu hastalara henüz ozon tedavisi başlanamamıştır.
İtalyan Sağlık Enstitüsü da 24 Mart 2020 tarihinde bilimsel verilerin ışığında ozon terapinin kullanılabileceğini belirtmiştir.
26 Mart 2020 de Roma “SAPİENZA”Üniversitesinden etik kurul onayı alınarak COVİD-19’ lu hastalara uygulama başlanmıştır.(Ek2)
Lombardya bölgesi enfeksiyondan en çok etkilenen bölgelerden biri olup bazı hastaneler ozon tedavisini kullanmaya başlamışlar ve yoğun bakıma yatan 36 hastadan 35’i ilk 5 gün içinde taburcu edilebilmiştir. (Ek3)
Ozon tedavisi dünyada her ne kadar az tanınmış bir metod olsa da son yıllarda Anti enflamatuar etkisi, immunmodulatör (bağışıklık sistemini dengeleme), anti-oksidan etkisi, Doku oksijenlenmesini arttırıcı etkisi bilimsel klinik çalışmalar ve yayınlar ile desteklenmiştir.
COVİD-19 Zarflı bir virüs olup ozon tedavi ile virüsün zarf yapısı bozulmakta ve virüsün sebep olduğu sitokin fırtınasının kontrol altına alınmasını sağlamaktadır.
Ayrıca bu virüsde bulunan spike (kamçı) proteini ve ACE2 hücre reseptörleri SARS Cov2 virüsünün tutunduğu yapılar olup COVİD-19 un çoğalmasını da desteklemektedirler.(ŞEKİL-1)
Editorial
Şekil 1. Potential approaches to address ACE2-mediated COVID-19 following SARS-CoV-2 infection. Intensive Care Med 2020;46:586-90. doi: 10.1007/s00134-020-05985-9. Creative Commons licence (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/).
Bu reseptörler bazı spesifik monoklonaller ile bloke edilebildiği gibi aynı zamanda Nrf2’nin kontrolü ile de sağlanabilmektedir. Nrf2 spike (kamçı) ve ACE2’nin aktivitesinin blokajını sağlamaktadır.
Ozon tedavi de direkt olarak Nrf2 üzerine etkili olup Nrf2’nin stimülasyonu ile endojen COVİD-19 reduplikasyonunun blokajı için en önemli fizyolojik mekanizma olarak görülmektedir ki bu da SARS CoV-19 varsayılan reseptörlerinin temasının önlenmesi ile sağlanmaktadır.
Ozon Oksijen gaz karışımı plazmada yüksek çözünürlüğe sahip olup plazmada ikincil habercilerin oluşumuna yol açar, bunlar H2O2, ozonoid ve alkelanlardır. (Şekil 2)
Şekil 2. Ozonun plazmadaki etkinliğini gösteren genel hidrojen peroksit uyaranları ve kandaki biyokimyasal yolakları
Ozonize kanın reinfüzyonu sonrasında alkenlerin etkisi çeşitli hücrelerde antioksidan sistemin upregülasyonu (yukarı yönde regülasyon)
Med Gas Res 2011;1:29. doi: 10.1186/2045-9912-1-29. Creative Commons licence (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/).
Bu haberciler özellikle hücreleri membran proteinleri ve reseptörler ile etkileşmekte olup (özellikle immunkompetan hücreler) hücre içine girip nukleus ve mitokondri seviyesinde sinyal transdüksiyon proteinleri ile reaksiyona girer.
Burada ozon tedavisininin rolü proteasome ve enflamasyon kaskadı üzerindeki etkisi olup Nrf2 stimulasyonu ve NFkB inhibisyonu ile enflamasyon prosesinin kontrolü sağlanmaktadır.
2011 yılında Masaru Sagai et al. nın yaptığı çalışma sonucunda özet olarak ozon tedavi ile Nrf2/ARE (Antioksidan Response Elements) aktivasyonu sağlanmaktadır.
1)Antioksidan enzimlerin direkt aktivasyonu
2)Glutatyon ve Thioredoxin reduktaz aracılığı ile GSH rejenerasyonunun Stimülasyonu
3)Detoksifikasyon sağlayan enzim seviyelerinin artışını sağlar (SOD,GPx, NADPH- Quinone Oxiduoreductaz), HO-1, HSP-70
4)Faz 2 Enzim seviyelerinin artışı
5)Lokotrien B4 reduktaz artışı ile Sitokine bağlı enflamasyonun baskılanması sağlanır.
6)Demir yükünü ve yükselmiş ferritin ile artmış oksidatif stresi baskılar.
7)Hasarlı proteinlerin tanınıp tamir edilmesini sağlar.
8)Oksidatif stress nedeni ile oluşan apopitozdan korur
9)DNA tamir aktivitesini arttırır.
Ozon tedavinin önemli bir etkisi de COVİD-19 ile enfekte olmuş hastalarda NLRP3 enflamasyon mediyatörünün etkinliğinin başlaması üzerine etkilidir. 2016 Gang Yu ve ark. yaptığı çalışmada gösterilmiş ki ozon terapinin koruyucu anti-enflamatuar etkisi NLRP3 modülasyonu ile sağlanmaktadır.
Düşük dozlarda kullanılan ozon tedavi COVİD-19’lu hastaların etkilenmiş
Akciğerlerinde veya organlarında meydana gelen iskemik reperfüzyon hasarını regüle eder .
İskemik reperfüzyon hasarı pek çok hastalıkta akciğer disfonksiyonunun en önemli sebebidir.
Zhiwen Wang ve ark. 2018’de yaptıkları çalışmada ozon tedavisi yapılan hastaların akciğerlerini İskemik reperfüzyon hasarından korumuşlar bunu da nucleotide-binding oligomerization domainlike receptor ile pyrin domain 3 (NLRP3)- aracılığı ile enflamasyon arttırıcı etkisini ise Nrf2’nin antioksidan etkisini arttırarak yaptığını göstermişlerdir.
Özet olarak sistemik ozon tedavisi tüm yukarıdaki pozitif etkilere sahip olup
Enflamasyon kontrolü, immünite stimülasyonu, anti virüs etkinliği, iskemik reperfüzyon hasarından koruma özelliği ile etki sağlamaktadır.
Ozon terapi immünosötikal tedavilerin yeni bir metodu olup COVİD-19’lu hastalarda diğer tedaviler ile birlikte kullanımı sinerjistik etki açısından çok yardımcıdır.
Ek1:Dünya Ozon Terapi Federasyonu COVİD-19 Protokolü
Ek2:İtalya Sapienza Üniversitesi Etik kurul Raporu
Ek3:İtalyan Basınından Kupürler; Udine Hastanesinde Ozonterapi gören 36 hastadan sadece biri entübe oldu.
OzonOzonee
REFERANSLAR
1. Hotchkiss RS, Opal SM. Activating immunity to fight a foe –
A new path. N Engli J Med 2020;382:1270-2. doi: 10.1056/
NEJMcibr1917242.
2. Giuliani G, Ricevuti G, Galoforo A, Franzini M.
Microbiological aspects of ozone: bactericidal activity and
antibiotic/antimicrobial resistance in bacterial strains treated
with ozone. doi: 10.4081/ozone.2018.7971
3. Remondino M. The use of ozone as a driver for economic and
environmental sustainable development. doi: 10.4081/ozone.
2018.7806
4. Pandolfi S, Zammitti A, Franzini M, Simonetti V, Liboni W,
Valdenassi L, Molinari F. Oxygen-ozone therapy in prevention
[Ozone Therapy 2020; 5:9014] [page 3]
Editorial
5. Wan Y, Shang J, Graham R, et al. Receptor recognition by the
novel Coronavirus from Wuhan: an analysis based on decadelong
structural studies of SARS Coronavirus. J Virol
94:e00127-20. doi: 10.1128/JVI.00127-20.
6. Allorto N. Oxygen-ozone therapy: an extra weapon for the
general practitioners and their patients. doi: 10.4081/
ozone.2019.8424
7. Bonforte G, Riva H, Giannini H, Balestra B. Treatment with
oxygen-ozone therapy in hemodialysis patients. doi: 10.4081/
ozone.2019.8376
8. Remondino M, Valdenassi L, Franzini M.
Pharmacoeconomic analysis of ozone therapy supported by
agent based process simulation and data mining. doi:
10.4081/ozone.2018.7518
9. Valdenassi L, Franzini M, Simonetti V, Ricevuti G. Oxygenozone
therapy: paradoxical stimulation of ozone. doi: 10.4081/
ozone.2016.5837
10. Zhang H, Penninger JM, Li Y, et al. Angiotensin-converting
enzyme 2 (ACE2) as a SARS-CoV-2 receptor: molecular
mechanisms and potential therapeutic target. Intensive Care
Med 2020;46:586-90. doi: 10.1007/s00134-020-05985-9.
11. Dosch SF, Mahajan SD, Collins AR. SARS coronavirus spike
protein-induced innate immune response occurs via activation of
the NF-kappaB pathway in human monocyte macrophages in
vitro. Virus Res 2009;142:19-27. doi: 10.1016/j.virusres.
2009.01.005.
12. Bocci V, Zanardia I, Valacchi G, et al. Validity of oxygenozone
therapy as integrated medication form in chronic inflammatory
diseases. Cardiovasc Hematol Disord Drug Targets
2015;15:127-38.
13. Smith NL, Wilson AL, Gandhi J, et al. Ozone therapy: an
overview of pharmacodynamics, current research, and clinical
utility. Med Gas Res 2017;7:212-9. doi: 10.4103/2045-
9912.215752.
14. Sagai M, Bocci V. Mechanisms of action involved in ozone
therapy: is healing induced via a mild oxidative stress? Med
Gas Res 2011;1:29. doi: 10.1186/2045-9912-1-29.
15. Diaz-Luis J, Menendez-Cepero S, Diaz-Luis A, Ascanio-
Garcia Y. In vitro effect of ozone in phagocytic function of leucocytes
in peripheral blood. JO3T 2015;1. Available from:
https://ojs.uv.es/index.php/JO3T/article/view/10627/html.
16. Yu G, Bai Z, Chen Z, et al. The NLRP3 inflammasome is a
potential target of ozone therapy aiming to ease chronic renal
inflammation in chronic kidney disease. Int Immunopharmacol
2017;43:203-9. doi: 10.1016/j.intimp.2016.12.022
17. Wang Z, Zhang A, Meng W, et al. Ozone protects the rat lung
from ischemia-reperfusion injury by attenuating NLRP3-mediated
inflammation, enhancing Nrf2 antioxidant activity and
inhibiting apoptosis. Eur J Pharmacol 2018;835:82-93. doi:
10.1016/j.ejphar.2018.07.059.
[page
18. Oxygen-ozone immunoceutical therapy in COVID-19 outbreak:
facts and figures
Giovanni Ricevuti,1 Marianno Franzini,2 Luigi Valdenassi3
1Department of Drug Science, University of Pavia, Italy, High School in Oxygen Ozone Therapy, University of Pavia;
2SIOOT International, Comunian Clinic, Gorle (BG), High School in Oxygen Ozone Therapy, University of Pavia;
3SIOOT, Italian Society of Oxygen Ozone Therapy, High School in Oxygen Ozone Therapy, University of Pavia, Italy /oıhoıhoılkklmlknS